Faceted Search & SEO: high-risk, high-reward

Dit is een navigatiesysteem dat je meestal aan de linker zijkant van grote webshops en marketplaces ziet. Het is in feite het aan- en uitzetten van filters waarmee je een zoekopdracht op een website kunt uitbreiden of juist inkaderen. Vergelijk het met het aloude 'geavanceerd zoeken', maar dan on steroids, en waarbij allerlei filters geactiveerd en gecombineerd worden zodra je erop klikt.

Een voorbeeld:

Ik ga het hier niet verder uitleggen, want er zijn veel betere handleidingen online, maar raad je wel aan om je erin te verdiepen voordat je verder leest, zeker als je werkt met database websites waarbij zoekresultaten essentieel zijn (classifieds, e-commerce, etc.)

Omdat je, als je niet uitkijkt, je site simpelweg teveel URLs heeft. Dat betekent bijvoorbeeld als je een vacaturesite hebt met de volgende filters:

Nu verwerk je die filters standaard in de URL en je kunt meerdere filters tegelijk aanzetten. Je bent bijvoorbeeld web developer en je zoekt een full-time baan in Nijmegen tegen salarisschaal 1. Als URL zou je dan bijvoorbeeld kunnen krijgen: /?regio=nijmegen&salaris=1&type=fulltime.

Of wat eleganter: /regio.nijmegen/salaris.1/type.fulltime/.

Het eerste probleem is dat de volgorde van de filters vaak niet uitmaakt voor het systeem dat de zoekopdracht uitvoert en serveert op je website. Als je deze parameters omdraait, krijg je veelal hetzelfde resultaat te zien: /type.fulltime/salaris.1/regio.nijmegen/.

Stel je eens voor wat dit voor duplicate content issues doet als je vijftig filters hebt op je site. Dit kun je deels oplossen door altijd een vaste volgorde en prioriteit van filters aan te houden, maar dan ben je er nog niet.

Want dan heb je natuurlijk de mogelijkheid dat iemand zowel op Arnhem als Nijmegen filtert: /regio.nijmegen/regio.arnhem/salaris.1/type.fulltime/.

Stel nu dat er slechts 1 vacature beschikbaar was bij allebei de zoekopdrachten, namelijk 1 dienstbetrekking in Nijmegen. Dat levert toch precies dezelfde content op. We hebben nu al drie URLs voorbij zien komen waarbij de content van de pagina precies hetzelfde was. En dan is dit nog een extreem simpel voorbeeld...

En dan heb je nog de problemen die je toch al vaak hebt met duplicate content issues, bijvoorbeeld onnodige parameters, extra slashes, session-id's, case-insensitivity, het gebruik van willekeurige categorienamen in URLs, etc., etc.

Je website als geheel heeft een bepaalde hoeveelheid 'SEO-waarde' te verdelen (laten we dat voor het gemak 'PageRank' noemen). Hoe meer pagina's je hebt, hoe minder je te verdelen hebt per pagina. Je verstuift het tot er niks meer overblijft, als het ware. Dit verdelen moet je zo effectief mogelijk doen. Daarbij kun je dus geen surplus aan URLs gebruiken!

Kort gezegd komt het erop neer dat wanneer je faceted search via URLs afhandelt, je voor iedere filter een aanzienlijke groei aan URLs op je site erbij krijgt, en dat je de linkwaarde van je website dus ook verdeelt over steeds meer pagina's. Al heel snel betekent dat miljoenen extra URLs die minder en minder unieke content bevatten, met elkaar concurreren, en minder en minder autoriteit overhebben om te concurreren met pagina's van andere sites.

Je begrijpt dat dit problematisch zou zijn.

En wel met deze producten / diensten:

Maar faceted search kan ook een zegen zijn voor SEO, mits je het goed aanpakt! Het is belangrijk om dit te herhalen: alleen als je het goed aanpakt.

Waar het namelijk ook voor zorgt, is dat je een gebruikersvriendelijke, contextafhankelijke navigatie hebt voor een hele grote (database) site die alle content heel eenvoudig beschikbaar maakt, en dat ook slechts binnen een beperkt aantal clicks.

We moeten ook niet vergeten dat - naast 'in-tekst' links - juist de links in je navigatiemenu de meeste waarde te verdelen hebben (meer bijvoorbeeld dan footerlinks).

Op iedere willekeurige pagina van je site heb je gerelateerde links staan, en die verwijzen alleen maar naar pagina's die ook relevant zijn voor waar je je op dat moment op de site bevindt. Dat is dus aanzienlijk beter dan een statisch navigatiemenu dat op elke pagina van je site hetzelfde is. Het helpt zoekmachines als Google om te begrijpen wat de inhoudelijke (semantische) context is van een bepaalde pagina. Dat is een belangrijke SEO factor.

Waar veel database-sites problemen hebben met het überhaupt makkelijk bereikbaar maken van hun grote hoeveelheden content (bijvoorbeeld door paginering), lost een faceted search (of: faceted navigatie) dat probleemloos op, en doet dat op een manier die de context van een pagina beter versterkt dan traditionele navigatiesystemen. En dat is zeker een zegen.

Maar hoe zorg je nu dat je gebruik kunt maken van de usability en (mogelijke) SEO-voordelen van een faceted search systeem, zonder last te hebben van de duplicate content issues en het beschikbare crawl- en PageRank budget? Hieronder een stappenplan. Het hangt van de complexiteit van je site en organisatie af of de uitvoer net zo eenvoudig is.

Vooraf is beter. Daarmee voorkom je een probleem, in plaats van dat je het achteraf verbergt.

Ik kan hier van alles beschrijven (heb ik in vorige versies van dit artikel ook gedaan), maar eigenlijk is het gebruik van robots.txt Disallow regels het meest effectief.

Als je ervoor zorgt dat ieder paginatype herkenbaar is aan een bepaald URL-patroon, dan kun je met een robots.txt Disallow regel vrij eenvoudig die regels blokkeren voor indexatie. Zo simpel is het.

Zo kun je met robots.txt:

Dit zijn twee voorbeelden van aanpassingen die ik in de praktijk al uitgevoerd heb en oh verrassing: het werkte kei goed ;)

Als blijkt dat bepaalde filters vaak gebruikt worden / populair zijn en genoeg unieke content bevatten, dan kun je overwegen om deze ook in Google op te laten nemen. Dit is een reactieve vorm van SEO, maar zeer verantwoord.